Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


پیش‌نیازهای نوآوری در کشور

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[01 Oct 2014]   [ سیدهاشم هدایتی]

۱) نو آوری(Innovation) از جمله واژگان مأنوس و شناخته‌شده‌ای است که در دهه‌های اخیر در عرصه‌های اجتماعی به ویژه عرصه مدیریت جایگاه مهمی برای خود پیدا کرده است. سالانه ده‌ها و صدها کتاب و مقاله در مورد نوآوری نوشته می‌شود و دوره‌ها، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌شود. اینک در کشور ما سال ۱۳۸۷ به رسم سال‌های اخیر از سوی مقامات عالی به نام " سال نوآوری و شکوفایی" نامگذاری شده است. اینکه این نامگذاری‌ها چه اندازه در تحقق پیام‌های خفته در بطن آن نام‌ها مؤثر بوده است امری است علیحده و نیازمند بررسی و مقایسه محققان و کارشناسان مرتبط اما آشنایی بیشترهم میهنان، با مفهوم ومحتوای " نوآوری" به بهانه این نامگذاری می‌تواند خالی از لطف نباشد لذا دراین یادداشت کوتاه به اجمال به این بحث می‌پردازیم. البته نقطه تمرکز یادداشت روی پیش نیازهای تحقق نوآوری است. چرا که همگان واقف‌اند که برای تحقق هر پیام و شعاری، شرایط و زمینه‌هایی نیز لازم است که بدون فراهم ساختن آن‌ها، درحد شعار و تعارف باقی می‌ماند.
۲) علمای مدیریت نوآوری را به‌کارگیری ایده‌های نوین ناشی از خلاقیت، معنا کرده‌اند که می‌تواند یک محصول جدید، خدمت جدید و یا راه‌حل جدید برای انجام یک کار باشد. بر این اساس می‌توان گفت در یک جامعه و سازمان‌ها و نهادهای جمعی آن- و حتی برای یک شخص و خانواده- علاوه بر خلق ایده‌ها و افکار جدید – که خلاقیت نامیده می‌شود- به‌کارگیری و کاربردی کردن آن ایده‌ها و افکار ضرورت دارد. لذا جوامع و سازمان‌هایی پیشرو لقب خواهند گرفت که از قدرت زایندگی فرهنگی برخوردار و توان کاربردی کردن ایده‌های نو را داشته باشند. از این لحاظ اهمیت دادن به نوآوری از سوی مقام‌های ارشد حکومتی به فال نیک گرفته شده و می‌تواند علامتی باشد مبنی بر تمایل به پیشرفت و پیشرو بودن. اما یک نکته نگران کننده وجود دارد و آن اینکه طرح مسئله در همین حد شعار باقی بماند و مدیران و گردانندگان جامعه و سازمان‌ها از ایجاد بستر و زمینه سازی لازم غافل شوند. اینکه نوآوری مهم است و تمام پدیده‌های بشری – اعم از ابزار، روش‌ها، فنون، رویکردها و حتی پارادایم‌ها- محصول نوآوری است مورد تردید نیست. و اینکه برای تحقق نوآوری یک فرایند منظم از تولد یک فکر واندیشه ونظر تا پردازش وتبدیل آن به یک ابتکار وابداع طی می‌شود ابهامی وجود ندارد. نگرانی زمانی بروز می‌کند که مبلغان نوآوری از موانع سر راه آن غفلت ورزند و مسیر را برای تحقق نوآوری هموار نسازند.
۳) نوآوری، نوعی عادت شکنی تلقی می‌شود. از این منظر برای یک فرد خلاق و ‌نوآور باید این باور ایجاد شده باشد که ابزارها و ‌روش‌ها و ‌سیستم جدید از هیچ تقدسی برخوردار نیست تا وی در پی ابزار و روش و سیستم جدید برآید و یا در این مسیر پاسخ‌های جدید برای مسائل جامعه و سازمان مورد نظر بیابد. در واقع نوآوری، نوعی اجتهاد به شمار می‌رود. اجتهادی که در پی آن است مسائل موجود را به طریق مفید و بدیع حل کند. بدیهی است درچنین مسیر سخت و دشواری موانع جدی وجود دارد که مادام آن موانع شناسایی نشده و از سرراه برداشته نشوند امکان تحقق نوآوری وجود ندارد. از جمله این موانع عبارتند از:
▪ عدم اعتماد به نفس.
به این معنا که خود شناسی، محیط شناسی، آگاهی از توان وظرفیت وپتانسیل‌های خود ایجاد شود و او باور کندکه می‌تواند راه‌حل‌های جدید برای مسائل موجود بیابد و برای این راه‌حل یابی از اراده قوی و استوار برخوردار شود.
▪ ترس و نگرانی و عدم امنیت روانی.
فرد، گروه‌ها یا سازمان‌های نوآور باید مطمئن باشند که اگر بابت نوآوری و ابداعشان جایزه و تشویقی نگرفتند، دستکم محاکمه نخواهند شد. حتی ترس از انتقاد گاهی مانع نوآوری است. افراد زمانی می‌توانند زایش فکری داشته باشند، ایده‌ها و راه‌حل‌های نو ارایه دهندو از انتقاد و شکست و محاکمه واهمه نداشته باشند. عدم وجود امنیت فکری وترس از بازخوردهای منفی جامعه وصاحبان قدرت از موانع جدی ابداع است. ترس از جامعه و عوام‌زدگی و ترس از قدرت حاکمه و قدرت‌زدگی، دشمنان جدی نوآوری هستند. درواقع زمانی می‌توان نوآوری را ترویج کرد که درجه ریسک‌پذیری در فرهگ جامعه بالا باشد و آرامش و امنیت سایه‌اش را بر دل و مغز نیروهای فکری گسترانیده باشد.
▪ تمایل به همرنگی و همگونی.
نوآوری در جامعه‌ای جان می‌گیرد که هنجارهای اجتماعی ابداع و خلاقیت را تقبیح نکنند و به فرد اجازه دهند آزادانه بیندیشد و در پی راه‌حل‌های جدید باشد و به سرکشی متهم نشود.
▪ عدم تمرکز ذهنی. از جمله شرایط ضروری نوآوری انسجام فکری وتمرکز ذهن است. پریشانی ذهنی، دغدغه‌های متفرقه زندگی وعدم امنیت فکری وآزادی اندیشه موجب می‌شوند آن شرط تحقق نیابد.
۴) از منظر دیگر برای تحقق نوآوری و خلاقیت و نیز تقویت آن، شرایطی لازم است که بی‌توجهی به آن‌ها مانع از نوآوری می‌شود.
از جمله این شرایط می‌توان موارد زیر را نام برد:
▪ فضای خلاق اجتماعی وعمومی.
یعنی اینکه فضایی که محرک و مشوق نوآوری باشد. در جامعه و سازمان‌هایی که مدیران ارشد و قدرتمندان آن آماده شنیدن ایده‌های نو نبوده و در پی کشف راه‌حل‌های جدید نباشند نوآوری شکل نمی‌گیرد. نوآوری در جایی متولد می‌شود که صاحبان قدرت بپذیرند راه‌حل‌های موجود دارای کاستی است و یا ممکن است راه‌حل‌های بهتری نیز وجود داشته باشد. مطلق‌گرایی و اصرار بر درستی روش‌ها و ابزارها وفنون موجود مانع جدی تحقق نوآوری هستند. بنابراین وجود آزادی و نبودن موانع نواندیشی- به بهانه‌های مختلف- از شروط لازم تحقق نوآوری هستند.جوامع و سازمان‌های استبدادزده هرگز نمی‌توانند مروج و حامی نوآوری و خلاقیت باشند.
▪ تفکر استراتژیک و دراز مدت.
بدین معنا که کوته‌نگری، دچار روزمرگی شدن و تعجیل در تحقق خواست‌ها اجازه نمی‌دهند نوآوری شکل بگیرد. تولد، توسعه و تعمیق نوآوری نیازمند حوصله و زمان دادن به نوآوران است. درهمین راستا داشتن تفکر سیستمی و پرهیز از یک گزینگی از شروط نوآوری است. فرد، سازمان و جامعه‌ای که فردگرا وتک گزینه ای است هرگز نمی‌تواند خلاق ونوآورباشد.در نوآوری نوعی طوفان مغزی باید بوقوع بپیوندد تا اندیشه و فکر و راه‌حل نو پدید آید لذا محدود کردن افراد به زمان خاص، مکان خاص، و چارچوب و محدوده خاص اجازه نوآوری نخواهند داد
▪ ایجاد سیستم حمایت و بهره‌برداری از نوآوری‌ها.
برای اینکه جامعه از گزند سلیقه گرایی رهایی یابد لازم است درجامعه وسازمان‌ها، سیستم راهبری و بهره‌برداری از نوآوری و خلاقیت ایجاد شود. بدون طراحی واستقرار سیتم مشخص، و صرفا به اتکای یک توصیه و نصیحت نمی‌توان نوآوری را در سازمان ‌ها بوجود آورد وتقویت کرد. گاهی برخی از مدیران دراین تصورند که بار عام دادن به افراد و شنیدن درددل‌های آنان به تعمیق وتوسعه نوآوری می‌انجامد در حالی که تجربه نشان می‌دهد که چنین نشست‌های که بیشتر در جهت تکریم مدیران ارشد سازماندهی می‌شود و نه طرح بدون واهمه ایده‌های جدید، سم نوآوری است. در فرایند نوآوری اصل براین است که افراد خلاق چیزهایی را می‌بینند که دیگران- حتی رؤسا- نمی‌بینند. لذا با محدود کردن آنان به اینکه فقط در چارچوب انتظارات و خط قرمزهای مدیران ارشد بیندیشند هرگز زایش فکری روی نخواهد داد.
۵) استیفن رابینز نظریه‌پرداز نام آشنای مدیریت نوآوری را میزان مسئولیت، آزادی و استقلالی می‌داند که افراد درون یک فرهنگ از آن برخوردارند و محرک‌هایی را برای نوآوری برمی‌شمارد. رابینز می‌گوید محرک‌های نوآوری سه دسته هستند:
اول متغیرهای ساختاری. وی ساختار ارگانیک و پویا را مهمترین متغیری می‌داند که می‌تواند به نوآوری حرکت ببخشد. وجود ارتباطات زیاد والبته چند سویه – و نه یک سویه و تحکمی- از دیگر محرک‌های مورد نظر رابینز است. متغیرهای فرهنگی دومین متغیر انگیزشی برای نوآوری نامیده می‌شود. براین اساس نوآوری در جوامع و سازمان‌هایی پدید می‌آید که دارای فرهنگی با ویژگی‌های زیر باشند: ابهام‌پذیر و ریسک‌پذیر، تحمل کننده موضوعاتی که الزاما قابل تحقق نیستند، قائل به کنترل بیرونی اندک، و دارای سیستم باز. سومین متغیر عبارتست از متغیرهای منابع انسانی که امنیت شغلی از مشخصه‌های بارز آن است. به استناد نظریات رابینز و دیگر اندیشمندان عرصه مدیریت مشاهده می‌شود که برای تحقق نوآوری پیش نیازهای زیادی وجود دارند که بدون مهیا کردن آن‌ها نوآوری تحقق نمی‌یابد.

 

سیدهاشم هدایتی
منابع:
۱. زاهدی شمس السادات، الوانی سید مهدی فقیهی ابوالحسن. فرهنگ جامع مدیریت. تهران. دانشگاه علامه طباطبایی. ۱۳۷۹.چاپ دوم
۲. رضائیان علی. اصول ومدیریت. تهران انتشارات سمت. ۱۳۶۹
۳. رابینز استیفن. تئوری سازمان. مترجمین سید مهدی الوانی وحسن دانایی فرد. تهران انتشارات صفار.۱۳۷۸
۴. مقیمی سید محمد. سازمان ومدیریت، رویکرد پژوهشی. تهران انتشارات ترمه. ۱۳۸۰. چاپ دوم

 


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع: 57


بنیاد آینده‌نگری ایران



پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۸ مارس ۲۰۲۴

اندیشمندان آینده‌نگر

+ جعبه ابزاری برای پیشبینی تام استندیج

+ ملافات با اَبر فن آوری  دانیل فراکلین

+ مشاغل آینده تا افق ۲۰۳۰ --

+ دغدغه زندگي خوب دکتر شهیندخت خوارزمی

+ نگاهی به جنبش روسری­ سوزان یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ فکر کردن به آینده، آینده نگری نیست! رضاش

+ آن سوی سرمایه‌داری و سوسیالیسم الوین تافلر

+ هندبوک آینده پژوهی و جمع آوری کمک مالی برای موسسه آینده پژوهی در واشنگتن دی سی وحید وحیدی مطلق

+ آیا دموکراسی آینده ای دارد؟ ترجمه ویکتور وحیدی

+ بیانیه ماموریت و هواداری اندیشکده آینده های سیاره ای https://www.apfi.us

+ نقد کتاب فراسوی دانش: چگونه فنآوری، عصر آگاهی را به پیش می برد  وحید وحیدی مطلق

+ آینده ممکن و مطلوب سال 2050 وحید وحیدی مطلق

+ عقب ماندگی اجتماعی ایرانیان، دلایل و مسائل فرنود حسنی

+ جنگ اوکراین و آینده مشترک ما وحید وحیدی مطلق

+ مدل سازی ریاضی آینده تمدنی به طور کلی و بویژه انسان شناسی پیش نگر‎‎ وحید وحیدی مطلق

+ مهارت‎ های آینده و ضروری که باید داشته باشیم 

+ مقدمه ای بر آینده نگری مهندسین مشاور

+ شناسایی و درک نیروهای کلیدی تعیین کننده در مسیر رویدادهای آینده وحید وحیدی مطلق

+ نقد کتاب هلال، ویلیام،2021 ، فراسوی دانش چگونه فنآوری، عصر آگاهی را پیش می برد. وحید وحیدی مطلق

+ حکایت گربه‌ و سوسیس و سازمان‌های نوآور فرنود حسنی

+ برای مراسم روز جهانی آینده رضا داوری اردکانی؛

+ انسان خردمندتر می‌شود، پوپولیست‌ها بازندۀ اصلی بحران کرونا خواهند بود ماتیاس هورکس

+ سیاست در هیچ جای جهان مبتنی بر علم نیست  رضا داوری اردکانی

+ جامعه شناس دنیای جدید 

+ تکنولوژی‌های نوین و سرنوشت بشر دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی چیست و آینده های متفاوت کدام اند؟ وحید وحیدی مطلق

+ تحلیل محتوا و آینده نگری 

+ نگاهی به سوداگری با تاریخ محمد امینی دکتر شیرزاد کلهری

+ غربت علوم انسانی شاه کلید توسعه نیافتگی. دکتر شهیندخت خوارزمی

+ ماهیت و میراث فکری «آلوین تافلر» در گفت‌وگو با دکتر شهیندخت خوارزمی دکتر شهیندخت خوارزمی

+ دانایی به مثابه قدرت .خرد آینده‌نگری 

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم: گفتگو با شهیندخت خوارزمی  شهیندخت خوارزمی

+ انقلاب چهارم و کار ما هرمز پوررستمی

+ خوارزمی: تافلر کمک می‌کند در دنیای پرخشونت مأیوس نشویم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ فناوری راهی برای رهایی از جنسیت؟ مریم یوسفیان

+ آشتی دادن جامعه با آینده، رسالت اصلی آینده پژوهی دکتر محسن طاهري

+ چهارمین موج تغییر  علی اکبر جلالی

+ در جست‌وجوی یحیی-- پیشگفتاری از دکتر شهیندخت خوارزمی 

+ برنامه حزب مدرن و آینده نگر – بخش دوم احمد تقوائی

+ ⁠⁠⁠به بهانه ی قاعدگی دکتر محسن طاهری

+ مهم ترین مولفه های برنامه یک حزب سیاسی مدرن کدامند ؟  احمد تقوائی

+ علت‌های اجتماعیِ استبداد و فساد نازنین صالحی

+ سخنراني پروفسور شهرياري و دكتر شهين دخت خوارزمي 

+ ظهور جامعه پساصنعتی دانیل بل

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم 

+ خردِ پیشرفت و توسعه رضا داوری اردکانی

+ آینده پژوهی و دغدغه هایش دکتر طاهری دمنه

+ تافلر:نگاه تازه به آينده 

+ سرمایه‌گذاری 80 میلیون دلاری بیل گیتس برای ساخت شهر هوشمند حمید نیک‌روش

+ آینده پژوهی و انواع آینده محسن گرامی طیبی

+ کتاب آینده پژوهی، پارادایمی نوین در برنامه ریزی، با تاکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای علی زارع میرک آباد

+ اجتماع علمی قدرتمند مهمترین نیاز آینده پزوهی در ایران است احد رضایان قیه باشی

+ ایرانی‌ها و فقدان وجدان آینده‌نگر اجتماعی احد رضایان قیه‌باشی

+ ديدگاه‌های سه گانه درباره محركهای آينده نگاری. حسن کریمی فرد

+ استانداردهاي سواد اطلاعاتي. دكتر عشرت زماني

+ آینده نگری استر اتژی فناوری اطلاعات. دکتر امین گلستانی

+ خرد آینده نگری 

+ آینده نگری, برترین مزیت انسانی عباس سید کریمی

+ روش پس نگری در آینده پژوهی دکتر محسن طاهری دمنه

+ جان نقّاد و چشم باز مردم رضا داوری اردکانی

+ واقعیت مجازی و آینده آموزش دکتر محسن طاهری دمنه

+ اقتصاد به مثابه قلب تپنده مریم یوسفیان

+ قدرت تکنیک؛ آینده هم منم رضا داوری اردکانی

+ میل ذاتی تجدد به زمان آینده رضا داوری اردکانی

+ درگاه تخصصی آینده 

+ نسل جدید با بی وزنی مواجه است/ پیاده راه شهر رشت با نگاه آینده پژوهی ساخته شده است 

+ اساتيد ارتباطات:دكتر علي اسدي /بنيادگذاري سنجش افكار در رسانه ملي  

+ در عید نوروز، آینده را هدیه دهید  Vahid Think Tank

+ بسترهای فراگیر شدن طراحی صنعتی در ایران بر پایه الگوهای الوین تافلر 

+ روش‌های پیش‌بینی فناوری.  اندیشکده وحید

+ تاریخ تکرار نمی شود. الوین تافلر

+ آینده کسب و کار در سال 2030 - کتاب صوتی فارسی وحید وحیدی مطلق

+ سندروم یخچال فرنود حسني

+ هفت سازمان آینده پژوه ایرانی در سال 2016 

+ آينده‌پژوهي برآيند پيش‌بيني‌ناپذيري محيط است گفت‌وگو با دکتر سعید خزایی آینده‌پژوه و مدرس دانشگاه

+ آينده پژوهي: از قابليت فردي تا اجتماعي ياورزاده محمدرضا,رضايي كلج فاطمه

+ مبانی نظری و مورد کاوی های مختلف و متنوع  

+ اخذ مدرک حرفه ای آینده پژوهی به صورت حضوری و غیر حضوری از معتبرترین سازمان بین المللی  

+ آزمون های اندیشه ورزی در جهان حسین کاشفی امیری

+ دمینگ و ما صلاح الدین همایون

+ روش آﯾﻨﺪه ﭘﮋوه ﺷﺪن  ﺳﻌﯿﺪ رﻫﻨﻤﺎ

+ نقش هنر در آینده پژوهی الهام سهامی

+ الوین تافلر را بهتر بشناسیم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آیند هنگاری ملی جانشین برنامه های توسعه پنج ساله در علم، فناوری و نوآوری امیر ناظمی

+ پیشگفتار شوک آینده دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی کلید تحول درنقش های توسعه محور و راهبردی مدیریت منابع انسانی دکتر سید اکبر نیلی پور

+ نشست اندیشه 

+ آیا فناوری‌های همگرا آینده را تضمین می‌کنند؟ دکترمحسن رنانی

+ جامعه ای می‌تواند بحران‌هارا پشت سر بگذارد که دو وزیر آینده نگر «آموزش و پرورش» و «ارتباطات» آنرا اداره می‌کنند/ امروز «دانایی» است که قدرت می‌آفریند. جامعه شناسی هنر

+ گزارش برگزاری نشست «تاملی در ایده‌های آینده‌نگرانه تافلر» در گروه افواج 

+ دانایی به مثابه قدرت عاطفه شمس

+ فهم جامعه به کمک ژورنالیسم/ آثار تافلر نوعی جامعه‌شناسی مترویی‌ست 

+ خانیکی: نگاه تافلر نگرانی از آینده را کم کرد 

+ ‍ خلاصه سخنرانی جدید وحیدی مطلق درباره آینده قدرت ایران مدرس بین المللی فدراسیون جهانی آینده‌پژوهی  وحیدی مطلق

+ «آینده نگری» مهارتی سودمند برای مدیران 

+ پیش‌بینی‌های درست و نادرست آلوین تافلر کدام‌ بودند؟ BBC

+ الوین تافلر،آینده‌پژوه و نویسنده سرشناس آمریکایی در سن ۸۸ «‌۸۷»سالگی در گذشت. BBC

+ آینده جهان ، آینده زنان « مجله زنان امروز » مریم یوسفیان

+ آن سوی سرمایه داری و سوسیالیسم الوین تاقلر

+ سیر تحول مطالعات و تحقیقات ارتباطات و توسعه درایران دکتر کاظم معتمد نژاد



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995