Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


بهار عرب : بعد از آن چه ؟

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[16 Sep 2012]   [ پرفسور سهیل عنایت الله]

بهار عرب : بعد از آن  چه ؟  


آینده نگر ، سهیل عنایت الله ، علل به وجود آمدن بهار عرب را تجزیه و تحلیل می کند و به آن چه که در آینده نزدیک ممکن است پیش بیاید ، نظر می افکند .


 


رویداد هایی که نقش جرقه را برای انفجار انبار باروت ،بازی کرده اند


                             نوشته سهیل عنایت الله 

                            ترجمه : عباس افتخاری

                            عضو " بنیاد آینده نگری ایران "

 


 صرف نظر  از این که آن رویدادی که نقش جرقه را برای انفجاری که در جهان عرب پیش آمد بازی کرد  خود سوزی محمد ابو زیزی در 17 دسامبر 2010 بوده باشد ، یا برنامه های کابلی ویکی لیکس که پیش از آن پخش شده و در آن ادعا شده بود که کشور تونس به وسیله گروهی از نخبگان شبه مافیایی اداره می شود (1) ، و یا موسیقی رپ حماد بن عمر که به   " آقای ژنرال " شهرت داشت ، نتیجه ی آن آن انفجار این بود  که خاورمیانه به صورتی غیر قابل بازگشت ، تغییر یافت . حالا دیکتاتور های تونس و مصر سرنگون شده اند و شرایط برای تغییرات باالقوه ی بسیار عمیقتر اقتصادی و فرهنگی آماده شده است . در حالی که این توشته به رشته تحریر در می آید ، کشور لیبی یک جنگ داخلی را تجربه می کند ، رهبری بحرین تنها با بهره گیری از خشونت هایی که به وسیله ی سربازان مزدور صورت می گیرد و با اجاره کردن نیروهای نظامی عربستان سعودی بر پا ایستاده است ، یمن در آستانه ی تغییر رژیم است ، و سایه ای از ابهام بر سرنوشت رژیم های مراکش ، اردن ، و آخر از همه سوریه ، سایه افکنده است . این ماجرا البته یک سال پیش از آن ، و در ایران آغاز شد (2) و تا مدتی  به نظر می آمد که حکومت علی خامنه ای در آستانه ی سقوط است . اما خامنه ای با به گار گیری فن آوری های نظارت بر مردم که کمپانی های اروپایی در اختیارش گذاشته بودند ، با مسدود کردن شبکه ی اینترنت ، و به یاری گلوله ها و فاشیزم سپاه پاسداران انقلاب ، بر مردم مسلط شد .و  حال به نظر می رسد که بهار ایران باید چند زمستان دیگر را نیز از سر بگذراند. اما اگر حق به جانب کلان تاریخ نگارانی چون ابن خلدون و پیتر سوروکین (3) باشد ، روند فروپاشی رژیم ایران هم چندی است که آغاز شده است ، و جانشین خامنه ای ، برای در تنگنا قرار دادن جوانان ، کاری بس شاقٌ تر  و دشوار تر پیش رویش خواهد داشت . به احتمال بسیار زیاد ، مذهبی های دست راستی ایران با یک حرکت پاندولی به سویی دیگر خواهند رفت و جامعه ای مرکب  ، مشتمل بر  عناصری از جامعه ی مدرن و عناصری از جامعه ی آرمانی ، به وجود خواهد آمد .


     اما قبل از این که بتوانیم در مورد مسیرهای گوناگون احتمالی انقلاب جوانان عرب به تعمق بپردازیم ، باید از خود بپرسیم :  "بالاخره این تغییرات انقلابی ، از چه قماشی     هستند ؟ " آیا بیشتر به نوع آمریکایی آن شباهت دارند  ، یا به شکل ایرانی آن ، به نوع یوگسلاوی آن ، یا به شکل   " قدرت خلق " که در کشور فیلیپین حاکم شد ؟  ما در این جا ، با  به کار گیری ابزاری که آقای پ. ر. سارکار ، کلان تاریخنگار ، در اختیارمان قرار  داده  است ، به تجزیه و تحلیل این انقلاب ها  می پردازیم  و آینده های گوناگون احتمالی را پیش بینی می کنیم .  


 


آزادی


     بعضی شهروندان این طور استدلال کرده اند که مادامی که دولت یک کشور به صورت مردم سالارانه ای ( دمکراتیک) انتخاب شود ، ماهیت رهبری جدید  آن فاقد اهمیت حیاتی است . به عنوان مثال ، یک دانشجوی مصری ، به نام خالد کامل ، می گوید : " مادامی که به من این قدرت داده شده باشد که اگر حاکمین بر کشور را دوست نداشتم ، آن ها را عوض کنم ، دیگر هیچ اهمیتی برایم نخواهد داشت که در نهایت چه کسی اداره ی امور کشور را به دست می گیرد . " (4) موضوع صرفاً انجام اصلاحات انتخاباتی نیست ، بلکه این است که افراد  بتوانند برآینده ی خود تاًثیر بگذارند ، یعنی نفوذ و تاًثیر گذاری فردی داشته باشند .  


       یکی از نکات بسیار حالب  توجه ، این است که  در این جنبش ها ، از اصطلاحات و ادبیاتی نظیر " امپریالیسم " ، استعمار نو ، غربی شدن ، و غیره ، که توسط رهبران قدیمی جنبش ها به کار برده می شد ، هیچ خبری نیست . در حالی که این اصطلاحات برای نسل پس از جنگ جهانی  دوم بسیار مهم بودند ، حالا همین اصطلاحات به عنوان بهانه هایی پوسیده شناخته می شوند که فرمانروایان  مستبد و پیر برای بر حفظ قدرت خود مورد بهره برداری قرار می دهند. تئوری های توطئه ، و " دست های خارجی "  که همیشه با قدرت تمام از راه دور ، یعنی از کشور های خودشان ، در حال دست اندازی به دیگر کشور ها  هستند ، گرچه هنوز هم بعضی ها برای زنده کردنشان  تلاش می کنند ، به ناگهان کشش خود را از دست داده اند .


           آن چه که روز به روز قدرت بیشتری می گیرد ،  مطالبه ی آزادی ، آزادگی ، و خود مختاری است ، که جملگی آرمان هایی آمریکایی هستند . درست مانند همان جنبش میدان " تیان آن من "  ، که ده ها سال پیش روی داد ، آنچه که در این جنبش  برجسته تر از هر چیز دیگر به چشم می خورد ، نسخه ای دیگر از مجسمه ی آزادی بود . جان فشانی های جوانان در سایه ی حضور شبکه های اجتماعی بود که امکان بروز یافت . بسیاری از جوانان جهان عرب به ما گفته اند که " فیس بوک"  امکان انجام تظاهرات مسالمت آمیز را در اختیارشان گذاشت . " الجزیره" ، ایستگاه کابلی عرب ، نقش بسزایی در شفاف سازی رویدادهای سیاسی روزمره اعراب بازی کرده  است . دولت ها حالا نه تنها قادر نیستند مانند گذشته انعکاس رویداهای خبری را در کنترل خود بگیرند ، بلکه حتی نمی توانند معانی گوناگونی را که مردم برای این رویداد ها  قایل هستند به جهتی که دلخواهشان است ، هدایت      کنند  .شبکه های اجتماعی باعث شده اند که دولت ها  نتوانند  انقلاب ها را به سرعت به  سوی نیستی سوق دهد ، چرا که  رژیم های استبدادی دیگر نمی توانند با هدف گیری و کشتن رهبران انقلاب ، باعث فروکش کردن  سریع  آن شوند .  مثلاً در مبارزاتی که  برای سرنگون کردن  استوبدان میلوسویچ ، به وسیله ی گروه هایی نظیر گروه جوانان " اتپور" آغاز شده بود ،  از آن جا که  رهبری مشخصی وجود نداشت ، رژیم نتوانست با هدف قرار دادن شخص یا اشخاص معینی ، جنبش  را سرکوب کند . شبکه های اجتماعی باعث شده اند که کاری که انجام آن  به سال ها برنامه ریزی دقیق نیاز داشت ، حالا بتواند در تعطیلی آخر هفته ، به انجام برسد ، و در نتیجه  ، سرعت روی دادن تغییرات  به شدت افزایش یافته   است  .


        این جنبش ها  ، جنبه ی اخلاقی نیز داشته اند ، چرا که علیه فساد ، و علیه  نور چشمی ها و راند خواری در  ارگان های دولتی ، که اقتصادهای جهان عرب را فلج کرده   بود ،  هم قیام کرده بودند .  بسیاری از مبارزین ، خواستار  بهبود وضع زندگی خود بودند. آن نوع "جهانی شدن" که از طریق شبکه ی اینترنت شکل گرفت ،  جوانان  عرب را با جهانی که در عین نزدیک بودن ، از آن ها  بسیار دور بود ، آشنا کرد . رسیدن به این جهان ، حالا برایشان امکان داشت ، اما آن قدر ها هم آسان نبود ! آن چه که روی داد در واقع نوع کلاسیک " انقلاب توقعات روزافزون " بود . و به همین  ترتیب بود که وقتی کشورهایی مانند سوریه ، بحرین ، و ایران ، دست به شکنجه ی معترضین خود   می زنند ، دیگر قادر نیستند که اعمال خود را از چشم دیگران پنهان کنند .  چشمان جهان بر آن ها دوخته شده است .


     به موازات این تصویر نوین از آینده ، با فن آوری های پشتیبان آن ، و با  فداکاری های شگرف فردیش ،  یک عامل دیگر را هم باید در نظر گرفت و آن "  سرنوشت آماری" مردم گیتی است . آقای فرید ذکریا ، مفسٌر اجتماعی ، می نویسد : " ویژگی  اصلی ،  و زیر بنایی بحران خاورمیانه ، خیل عظیم جوانان آن است . در حدود 60 در صد از جمعیت منطقه را جوانان زیر سی سال تشکیل می دهند . این میلیون ها جوان ، دارای آمال و آرزوهایی هستند که می باید برآورده شوند  . اما رژیم های حاکم کنونی ، توان چندانی برای برآورده کردن این نیاز ها از خود نشان نداده اند . " (5)


     زلزله ی انسانی " جوانان"  باعث شده است که   " سد شکسته شده است ." هر چقدر هم که به زیر دیواره ی این سد کهنسال ، شمع پشتیبان نصب کنند،  دیگر قادر نخواهد بود که جلو جریان آب را بگیرد . با بیکار ماندن جوانان ، با پیش آمدن تغییرات آب و هوایی که منجر به افزایش نرخ مواد غذایی شده است (7) ، با بحران مالی سراسری جهان که امکان یافتن شغل در سایر نقاط جهان را کاهش می دهد   ( و مانع وجه رسانی از خارج به داخل کشور می شود ) ، و با سرمایه داری نورچشمی ها و راند خواران ، که توزیع منابع و  ثروت های جامعه را ، به جز از طریق بذل و بخشش های حکومتی ، غیر ممکن می سازد ،  آنچه که پیش آمد  ، جای هیچ تعجبی نداشت !


 


     حرکت دمکراسی خواهی ، تنها راه خروج از این بمبست نبود . پیش بینی های بدبینانه بر این باور بودند که جوانان ،  به طور دسته جمعی ، به  بن لادن خواهند پیوست . اما بهار عرب ، برای بن لادن تنها یک کابوس وحشتناک بود . به جای این که جوانان به " غرب"  و فن آوری های غربی حمله کنند ، آن ها به خاطر "شفاف بودن " غرب ، به تحسین آن پرداختند . در جهان عرب سیاست بازی های توأم با نهانکاری  به پایان کار خود رسیده  است . افراطی گری اسلامی هم نتوانست دل این جنبش را به دست آورد چرا که  جوانان ، تنها آن چیزهایی را می خواستند که همه می خواهند ، یعنی  بهداشت ، آموزش ، مسکن ، هوای پاک ، آب پاک ، امکانات شغلی هدفمند ، درآمد مناسب ، و زندگی بهتری برای فرزندانشان . و دولت های سنٌتی و پشت درهای بسته ی کشور های عربی قادر نبوده اند که چنین آینده ای را برایشان تأمین  کنند .


بعد از این  چه ؟   


     گرچه بعضی از مستبدین ستمکار ، ساقط شده اند ، اما بسیاری از رهبران عرب تصمیم گرفته اند که نا آرامی ها را به زورسرنیزه سرکوب کنند . . سیاست وحشت ، قدم به میدان گذاشته است . بازی بزرگ توطئه ی ملت ها علیه یکدیگر: ایران علیه عربستان سعودی ، اروپا علیه اسلام  ، و غیره ، حالا یک بار دیگر قرائت غالب رویداد های جاری و حوادث باالقوه ی آینده شده است . کسانی  هم هستند که هنوز دریچه ای را که مردم سالاری باز    می کند ، نه به سوی یک رنسانس جدید ، بلکه به سمت  فرصت هایی جدید برای مسلط کردن سیاست های بنیاد گرایانه ی خود ، به چالش کشیدن اصل دولت- ملت ، و جا باز کردن برای  تفسیر های تنگ نظرانه ی خود از تاریخ  ، و از  آینده ی جهان ،  می بینند . 


     بر اساس آثار آقای سارکار ، بهار عرب،  یک " ویپران " ( vipran ) ، یعنی یک انقلاب روشنفکرانه ، مبتنی بر عقاید و نظریات است . این جنبش به جای یک  ویپران انقلابی مذهبی ، در واقع یک انقلاب ویپران از نوع " ماگنا کارتا " (I ) است که بر کسب حقوق انسانی برای بخش های وسیع تری از مردم تمرکز دارد  . این جوانان ، قبل از هر چیز دیگر ، از عصر روشنگری اروپایی ، برای کاستن از قدرت پادشاه ، الهام گرفته اند . قدرت " جنگجویان انقلابی" خیلی بیش از حد لازم در کشور های عربی دوام آورده است ؛ و حالا  تبدیل به جانوری آدمخوار شده و به جای حمایت از محرومان ، به دریدن فرزندان خود پرداخته   است . گرچه مبارزین علیه استعمار، در دوران برچیده شدن بساط استعمار ، بسیار مهم بودند ، اما حالا کاملاً   فرتوت و زهوار در رفته شده اند . حالا دیگر   دوران             " جنگجویان افتخار آفرین طایفه ای " خاورمیانه به سر آمده است .


---------------------------------------------------------------------------------(I)           Magna Carta   یا " فرمان بزرگ"  مهمترین سند تاریخ مشروطیت انگلستان است که شاه "جان لکلند" در زیر فشار بارون ها ، در سال 1215 میلادی امضاء کرد، و در آن آزادی هایی برای بارون ها و بعضی اقشار مردم تضمین شده است .                                              (مترجم)


 



      بر اساس  تئوری آقای سارکار ، در طول زمان ، " ویپران "  جای خود را به              " وائشیان "  خواهد داد و انقلابی اقتصادی به وقوع خواهد پیوست . اما با درنظر گرفتن این که این انقلاب های از نوع " ویپران " در چهارچوب یک نظام جهانی " وائشیان " ، که همان نظام سرمایه داری جهانی است ، رخ می دهد ، چرخه ی اجتماعی ، خیلی سریع حرکت خواهد کرد . و در نتیجه ، در صورت وجود شرایط مساعد ، ممکن است با گذشت زمان ، تمام طبقات اجتماعی تغییر ماهیت دهند (9) ، و یک انقلاب همزمان در سراسر جهان به مرحله ی اجرا گذاشته شود ، که هدف آن رسیدن به عدالت اجتماعی است ، و  شامل  زندگی بهتری برای همه ی مردم ، یا به طور خلاصه همان PROUT  می شود که به معنی رونقی است که صدمه ای هم به هیچ فرد یا افرادی وارد  نمی کند ، نوعی اقتصاد جهانی که نیازهای اساسی همه مردم را برآورده می کند و مشوق هایی هم برای نوآوری و ابداع ارائه می دهد . (10)



 


          در این فاصله البته ، آنچه که می توان انتظار داشت ، علاوه بر مقاومت حکمروایان عرب – بعنی همان پیرمردان مستبد - نوعی رنسانس در هنر ، فرهنگ و موسیقی است ، مخصوصاً از نوع دورگه ی آن ، که ترکیبی از هنر شرق و غرب خواهد بود. (11) همین حالا هم می  توانیم ببینیم که یکی از شخصیت های بسیار الهام بخش انقلاب تونس ، موسیقی دان  موزیک رپ است که او را " آقای ژنرال" می نامند . او بود که آن حماسه  ای قدیمی را به چالش کشید. به اشعار ترانه های او گوش دهید : " آقای رییس جمهور ، مردم شما در حال مرگند! / مردم زباله می خورند! / به آنچه که می گذرد نگاه کن!/  آقای  رییس جمهور ، همه جا را فلاکت فرا گرفته / من بدون وحشت حرفم را می زنم / گرچه می دانم که خطر بزرگی مرا تهدید می کند / چون ظلمی که همه جا را گرفته،  می بینم!/  (12)


     اکنون زمان آن رسیده که حماسه ی جدیدی خلق کنیم ، وگرنه رژیم باز منسجم خواهد شد و تغییر آن مشکل تر.


 


بشردوستی نوین  به عنوان راه حل


 


اما از یک دیدگاه کلان تر ، از زاویه  دید آقای پراوت ، تغییرات سازنده قطعاً روی خواهند داد  . آقای سارکار، تئوری " بشر دوستی نوین " خود را بر مبنای  چرخه ی تغییرات اجتماعی ، از جنبش انقلابی طبیعی عصر کارگران ( قدرت توأم با هرج و مرج   زحمتکشان ) گرفته تا عصر جنگجویان ( قدرت منضبط  قهرمانانه ) تا عصر روشنفکران   ( قدرت عقیدتی شامل انواع اعتقادات مذهبی تا علمی ) تا عصر اقتصادی ( نو آوری و انباشتن اطلاعات ) تدوین کرده است . (13)


     بر اساس این نظریه ، یک انقلاب در صورتی می تواند موفقیت بیشتر و دراز مدت تری


در زمینه برآورده کردن نیازهای اساسی و وسیع مردم کسب کند که از حرکت بر مبنای احساسات نسبت به "خود " بگذرد ،  و آنوقت با  عبور از خانواده ، از مذهب ،از  ملیٌت ، و از  انسانیت ، به مرحله ی  " بشر دوستی نوین"  برسد . در دراز مدت ، اگر انقلاب های عربی بخواهند دوام بیاورند ، نباید اجازه دهند که از مرحله ی دولت – ملت به مرحله ی اقلیت های قومی ( مبتنی بر طایفه  یا فرقه ) و تقسیمات مذهبی ( سنٌی در مقابل شیعه ) ، سقوط کنند  و یا حتی خود را  به همان سطح ملی محدود سازند  ، بلکه باید خود را تا سطح اندیشیدن به جهان وبه  سیاٌره ی زمین ارتقاء دهند . آن ها نباید انقلاب را در حد سرنگون کرد ن استبداد و ظلم نگه دارند بلکه باید آن  را به انقلابی برای "گاریا " ، یعنی برای   سیاره ی زمین تبدیل کنند . این ، به معنی دراز مدت تر و دقیق تر خود ، می تواند " انقلابی برای روح" خوانده شود . بدون شک ، فن آوری های شبکه های اجتماعی می توانند امکان چنین چیزی را با جهانی کردن " شخص" فراهم آورند ، اما برای  شکوفایی ذهن ، چیزی بیشتر از فن آوری مورد نیاز است . یعنی صرف اضافه کردن چیزهایی به " پایگاه اطلاعاتی " کافی نیست ، باید " رم" (RAM ) ، هارد درایو  را گسترش داد تا بتواند اطلاعات بس بیشتری را در خود نگاه دارد . گذرگاه های قدیمی مغز ، نیاز به باز سازی دارند ، و برای نورافشانی بر بخش هایی از مغز که به عطوفت مربوط می شوند، گذرگاه های جدیدی باید ساخته شوند . این کار نیاز به تمرینات مراقبه ی روزمره دارد ، که خود انقلابی درونی  است .


     اگر این رویکرد بشر دوستی نوین ، رشد و تکامل پیدا نکند ، آن وقت باید انتظار داشته باشیم که الگوی کنونی جنبش ایران در همه جا حاکم شود ، یعنی آزادی ها به شدت محدود شوند ، استفاده از " تهدید خارجی " مد روز شود  ، و ستون پنجم ننگین بر مسند قدرت   بماند .


 


دگرگونی اقتصادی


یک آینده ی احتمالی دیگر ، و یک قرائت دیگر از بهار عرب ، سرانجامی نظیر انقلاب      " قدرت خلق " فیلیپین را ،  که در سال 1986 انجام شد پیش بینی می کند . گرچه سال های سال است که فردیناند مارکوس از میان رفته است ، اما بساط سرمایه داری نورچشمی ها و راند خوار ها که او بر زیر بنای فئوالی جامعه بنا کرد ، هنوز بر جای خود باقی است . شخص دیکتاتور از صحنه خارج شد ، اما مدیریت فاسد و فرهنگ زیر بنایی آن ( فرهنگ تعظیم به " مرد بزرگ" ) باقی ماند . بنا بر این ، مرحله ی بعدی انقلاب باید از تلاش برای پایان دادن به استبداد ، عبور کند و به یک رنسانس درونی  و بیرونی فرهنگی  ، بیانجامد . امر دیگری که تا همین اندازه اهمیت دارد ، ایجاد  سازمان های اقتصادی نوین است  .(14)  می توان مؤسساتی ایجاد کرد که به جوانان عرب پول قرض بدهند ، و به کار رشد و تکامل زیر ساخت های منطقه ای بپردازند ، آموزش های حرفه ای را سامان دهند ، وام های کوچک در اختیار همه بگذارند ، از ابعاد نیروهای دفاعی کشور بکاهند ، و در طول زمان ، همکاری های اقتصادی منطقه ای را گسترش دهند . گرچه از سرمایه گذاری های خارجی استقبال خواهد شد ، اما ایجاد ساختارهای تعاونی عاقلانه ترین کار به حساب می آید . جامعه ی سنٌتی عشیره ای ، از نظر شعور عاطفی گوی سبقت را از همه ربوده است ، و همین هم احتمالاً باعث موفقیت تعاونی ها  خواهد شد . تعاونی ها باعث افزایش ثروت می شوند و تضمین   می کنند که همه در استفاده از این ثروت شریک باشند ؛ و پول به جای این که در دست معدودی افراد که قادر نیستند به خلق ثروت شتاب دهند انباشته گردد ، به گردش سریع خود ادامه دهند . علاوه بر این ، تعاونی ها از جامعه در مقابل بد ترین تأثیرات بحران ها ی خارجی محافظت خواهند کرد . بدون یک انقلاب اقتصادی ، آزادی سیاسی هم ، همان طور که در برخی کشورهای اروپای شرقی اتفاق افتاد ، و مردم بعد از این که خود را از قید و بند کمونیست ها رها کردند متوجه شدند که از نظر اقتصادی قادر به ادامه ی حیات نیستند ، ممکن است صرفاً به توسعه نیافتگی جامعه منجر شود  . اگر جامعه ی عرب بتواند قبل از ورود به عصر " وائشین " ، به سوی یک رویکرد بشردوستانه ی  نوین گام بردارد ، یا حد اقل خطوط جدا کننده ی ملت ها ، طوایف ، و بنیادگرایی مذهبی را کم رنگ کند ، آن وقت یک امتیاز رقابتی عمده به دست خواهد آورد ، چرا که شمول اجتماعی ، به قدرت تولید بیشتر می انجامد . در این رنسانس عقیدتی باالقوه ، هدف می باید آزمایشگری اقتصادی و   نوآوری سازمانی باشد ، و از فن آوری های جدید برای ایجاد مدل های نوینی  برای تولید ثروت ، استفاده شود .


     اما هیچ کدام از این ها بدون برابری جنسیتی امکان نخواهد داشت  . زنان در بهار عرب نقشی محوری بازی کردند. اما متأسفانه ، آن طور که خانم کارلا پاور می نویسد ، حالا به زنان گفته شده است که به داخل خانه  برگردند .(15) از نظر آقای سارکار ، یک پرنده    قادر نیست بدون  استفاده از هر دو بالش پرواز کند . ، یک انقلاب هم همین طور است . با ارتقاء سطح همکاری و برابری جنسیتی ، که از طریق ارائه ی فرصت های فرهنگی و سیاسی حاصل می شود ، بهره وری افزایش خواهد یافت  ، یعنی امکانات شغلی بیشتر ، ثروت بیشتر ، و آزادی عمل و تحرک بیشتر فراهم می گردد. آن استبداد فراگیر که  در جهان عرب نقش محوری را بر عهده داشته است ، پدر سالارانه هم بوده است . مادامی که ما به این راه و رسم خود ، که ریشه ای عمیق در تمدن ما دارد ، خاتمه نداده ایم ، و اجازه نداده ایم که زنان نیز مسئولیت های عمده ای را بر عهده بگیرند ، گام های بعدی انقلاب برداشته نخواهد شد . (16)


 


حرکت چهارنعل زمان و تأثیر تصاعدی آن  


بر اساس نظریه ی آقای سارکار ، ما وارد عصری شده ایم که در آن ، زمان دیگر مانند یک گاری کند رو حرکت نمی کند ، بلکه چهار نعل به پیش می تازد (17) . و هیچ جنبشی نیست که با مسیری خطی به پیش رود  : رویداد ها هم تأثیری تصاعدی دارند . تاریخ در حال ساخته شدن است . بیائید امیدوار باشیم که خاورمیانه و شمال آفریقا دیگر هرگز به شکل قبل خود باز نخواهند گشت  . بسیاری از این دولت ها ، هم اکنون هم نیازمندی های حد اقلٌی و اساسی مردم خود را برآورده می کنند ، اما این کار را تنها برای بخشی از آن مردم ، یعنی صرفاً برای طایفه یا گروه خودشان  ، به انجام می رسانند . تغییر رژیم به معنی از دست رفتن درآمد برای بعضی ها ، و به دست آوردن درآمد برای بعضی دیگر است – به این ترتیب ،  نبردی تا سرحد مرگ برای حفظ قدرت دولتی در جریان است . و ناگفته نماند که  برخورد با کارگران خارجی هم ،  شکل فئودالی دارد. بیائید امیدوار باشیم که با گذشت زمان ، زلزله ای که به وسیله ی جوانان به وجود آمده است و ادامه دارد ، به یک سیستم غایی که در آن ، رفاه و خوشبختی ، نه تنها برای معدودی افراد ، بلکه برای تمامی مردم  وجود داشته باشد  ، منجر خواهد شد . همان طور که " آقای ژنرال "،  در " ترانه ی  انقلاب عرب " ، می گوید : " مصر ، الجزیره ، لیبی ، مراکش ، همه باید آزاد شوند / زنده باد تونس  آزاد ! "  و از نظر پراوت ، شعاراصلی  این است : " زنده باد سیاره ی آزاد ! "


 



 



 


1-   [i] Elizabeth Dickinson, “the First WikiLeaks Revolution” http://wikileaks.foreignpolicy.com/posts/2011/01/13/

wikileaks_and_the_tunisia_protests (Accessed 15 April 2011).

2-  [ii] دادا کرساسواناندا معتقد است که بهار عرب با انقاب سدر در لبنان ، در سال ی 2005 آعاز شد . ایمیل 17 آوریل 2010


3-  [iii] Johan Galtung and SohailInayatullah, Macrohistory and Macrohistorians. Westport, Ct. Praeger, 1997.


4-  [iv] Bobby Ghosh, “Rage, rap and revolution,” Time (28 February 2011), 23.


5-  [v] FareedZakaria, “Why it’s different this time,” Time (28 February 2011), 18.


 


7-  [vii] Sarah Johnstone and Jeffry Mazo, Global Warming and the Arab Spring. Survival (Vol 53, No 2, 2011), 11-17.


8-  [viii] See SohailInayatullah, Understanding Sarkar. Leiden, Brill, 2002.


9-  [ix]  از نظر سارکار ، این موضوع یک تحول ادو یپرا است : افراد استعدادهای رهبری خود را از طریق نشان دادن توانایی خود برای خدمت به دیگران ، حمایت از دیگران ، و از طریق نو آوری و تولید ارزش های اقتصادی ارتقاء می دهند . نگاه کنید به :


 Dada Maheshvarananda, After Capitalism: Prout’s vision of a new world. Washington, DC. Proutist Universal Publications, 2003. Also see, SohailInayatullah, Situating Sarkar: Tantra, Macrohistory and Alternative Futures. Maleny, Gurukul, 1999. Both present visions of a post-capitalist future. See as well, Graeme Taylor, Evolution’s Edge: the coming collapse and transformation of our world. Gabriola Island, Canada, New Society Publishers, 2008.


10-          [x] من این اصطلاح را از دادا کرسنا سواناندا به عاریت گرفته ام  و از این نظر به او مدیون هستم .


11-          [xi] Sarkar placing the head of Renaissance University in Istanbul certainly seems, as ever, prescient.


12-          [xii] Ghosh, 20.


13-          [xiii] P.R. Sarkar, Neohumanism: the liberation of intellect. Tiljila, Calcutta, Ananda Marga Publications, 1982.


14-          [xiv] Jeffrey D. Sachs, “The Arab World’s Agents of Change, “ New York Times  (28 March 2011). http://www.nytimes.com/2011/03/29/opinion/29iht-edsachs29.html


15-          [xv] Carla Power, “Thanks for the Revolution: Now go home,” Time (4 April 2011), 32.


16-          [xvi] برای مشاهده ی چهارچوب هایی که در الگوی اسلامی امکان دارند به نوشته های فاطمه مرمیسی رجوع کنید. 


17-          -[xvii] P.R. Sarkar, “The Coming Ice Age,” in Prout in a Nutshell, Part 17.Tiljila, Calcutta, AnandaMarga Publications, 1987, 55.


18-          [xviii] http://www.enduringamerica.com/home/2011/1/21/tunisia-music-video-el-generals-latest-song-egypt-algeria-li.html( Accessed 16 April 2011).


 


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۸ مارس ۲۰۲۴

اندیشمندان آینده‌نگر

+ جعبه ابزاری برای پیشبینی تام استندیج

+ ملافات با اَبر فن آوری  دانیل فراکلین

+ مشاغل آینده تا افق ۲۰۳۰ --

+ دغدغه زندگي خوب دکتر شهیندخت خوارزمی

+ نگاهی به جنبش روسری­ سوزان یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ فکر کردن به آینده، آینده نگری نیست! رضاش

+ آن سوی سرمایه‌داری و سوسیالیسم الوین تافلر

+ هندبوک آینده پژوهی و جمع آوری کمک مالی برای موسسه آینده پژوهی در واشنگتن دی سی وحید وحیدی مطلق

+ آیا دموکراسی آینده ای دارد؟ ترجمه ویکتور وحیدی

+ بیانیه ماموریت و هواداری اندیشکده آینده های سیاره ای https://www.apfi.us

+ نقد کتاب فراسوی دانش: چگونه فنآوری، عصر آگاهی را به پیش می برد  وحید وحیدی مطلق

+ آینده ممکن و مطلوب سال 2050 وحید وحیدی مطلق

+ عقب ماندگی اجتماعی ایرانیان، دلایل و مسائل فرنود حسنی

+ جنگ اوکراین و آینده مشترک ما وحید وحیدی مطلق

+ مدل سازی ریاضی آینده تمدنی به طور کلی و بویژه انسان شناسی پیش نگر‎‎ وحید وحیدی مطلق

+ مهارت‎ های آینده و ضروری که باید داشته باشیم 

+ مقدمه ای بر آینده نگری مهندسین مشاور

+ شناسایی و درک نیروهای کلیدی تعیین کننده در مسیر رویدادهای آینده وحید وحیدی مطلق

+ نقد کتاب هلال، ویلیام،2021 ، فراسوی دانش چگونه فنآوری، عصر آگاهی را پیش می برد. وحید وحیدی مطلق

+ حکایت گربه‌ و سوسیس و سازمان‌های نوآور فرنود حسنی

+ برای مراسم روز جهانی آینده رضا داوری اردکانی؛

+ انسان خردمندتر می‌شود، پوپولیست‌ها بازندۀ اصلی بحران کرونا خواهند بود ماتیاس هورکس

+ سیاست در هیچ جای جهان مبتنی بر علم نیست  رضا داوری اردکانی

+ جامعه شناس دنیای جدید 

+ تکنولوژی‌های نوین و سرنوشت بشر دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی چیست و آینده های متفاوت کدام اند؟ وحید وحیدی مطلق

+ تحلیل محتوا و آینده نگری 

+ نگاهی به سوداگری با تاریخ محمد امینی دکتر شیرزاد کلهری

+ غربت علوم انسانی شاه کلید توسعه نیافتگی. دکتر شهیندخت خوارزمی

+ ماهیت و میراث فکری «آلوین تافلر» در گفت‌وگو با دکتر شهیندخت خوارزمی دکتر شهیندخت خوارزمی

+ دانایی به مثابه قدرت .خرد آینده‌نگری 

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم: گفتگو با شهیندخت خوارزمی  شهیندخت خوارزمی

+ انقلاب چهارم و کار ما هرمز پوررستمی

+ خوارزمی: تافلر کمک می‌کند در دنیای پرخشونت مأیوس نشویم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ فناوری راهی برای رهایی از جنسیت؟ مریم یوسفیان

+ آشتی دادن جامعه با آینده، رسالت اصلی آینده پژوهی دکتر محسن طاهري

+ چهارمین موج تغییر  علی اکبر جلالی

+ در جست‌وجوی یحیی-- پیشگفتاری از دکتر شهیندخت خوارزمی 

+ برنامه حزب مدرن و آینده نگر – بخش دوم احمد تقوائی

+ ⁠⁠⁠به بهانه ی قاعدگی دکتر محسن طاهری

+ مهم ترین مولفه های برنامه یک حزب سیاسی مدرن کدامند ؟  احمد تقوائی

+ علت‌های اجتماعیِ استبداد و فساد نازنین صالحی

+ سخنراني پروفسور شهرياري و دكتر شهين دخت خوارزمي 

+ ظهور جامعه پساصنعتی دانیل بل

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم 

+ خردِ پیشرفت و توسعه رضا داوری اردکانی

+ آینده پژوهی و دغدغه هایش دکتر طاهری دمنه

+ تافلر:نگاه تازه به آينده 

+ سرمایه‌گذاری 80 میلیون دلاری بیل گیتس برای ساخت شهر هوشمند حمید نیک‌روش

+ آینده پژوهی و انواع آینده محسن گرامی طیبی

+ کتاب آینده پژوهی، پارادایمی نوین در برنامه ریزی، با تاکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای علی زارع میرک آباد

+ اجتماع علمی قدرتمند مهمترین نیاز آینده پزوهی در ایران است احد رضایان قیه باشی

+ ایرانی‌ها و فقدان وجدان آینده‌نگر اجتماعی احد رضایان قیه‌باشی

+ ديدگاه‌های سه گانه درباره محركهای آينده نگاری. حسن کریمی فرد

+ استانداردهاي سواد اطلاعاتي. دكتر عشرت زماني

+ آینده نگری استر اتژی فناوری اطلاعات. دکتر امین گلستانی

+ خرد آینده نگری 

+ آینده نگری, برترین مزیت انسانی عباس سید کریمی

+ روش پس نگری در آینده پژوهی دکتر محسن طاهری دمنه

+ جان نقّاد و چشم باز مردم رضا داوری اردکانی

+ واقعیت مجازی و آینده آموزش دکتر محسن طاهری دمنه

+ اقتصاد به مثابه قلب تپنده مریم یوسفیان

+ قدرت تکنیک؛ آینده هم منم رضا داوری اردکانی

+ میل ذاتی تجدد به زمان آینده رضا داوری اردکانی

+ درگاه تخصصی آینده 

+ نسل جدید با بی وزنی مواجه است/ پیاده راه شهر رشت با نگاه آینده پژوهی ساخته شده است 

+ اساتيد ارتباطات:دكتر علي اسدي /بنيادگذاري سنجش افكار در رسانه ملي  

+ در عید نوروز، آینده را هدیه دهید  Vahid Think Tank

+ بسترهای فراگیر شدن طراحی صنعتی در ایران بر پایه الگوهای الوین تافلر 

+ روش‌های پیش‌بینی فناوری.  اندیشکده وحید

+ تاریخ تکرار نمی شود. الوین تافلر

+ آینده کسب و کار در سال 2030 - کتاب صوتی فارسی وحید وحیدی مطلق

+ سندروم یخچال فرنود حسني

+ هفت سازمان آینده پژوه ایرانی در سال 2016 

+ آينده‌پژوهي برآيند پيش‌بيني‌ناپذيري محيط است گفت‌وگو با دکتر سعید خزایی آینده‌پژوه و مدرس دانشگاه

+ آينده پژوهي: از قابليت فردي تا اجتماعي ياورزاده محمدرضا,رضايي كلج فاطمه

+ مبانی نظری و مورد کاوی های مختلف و متنوع  

+ اخذ مدرک حرفه ای آینده پژوهی به صورت حضوری و غیر حضوری از معتبرترین سازمان بین المللی  

+ آزمون های اندیشه ورزی در جهان حسین کاشفی امیری

+ دمینگ و ما صلاح الدین همایون

+ روش آﯾﻨﺪه ﭘﮋوه ﺷﺪن  ﺳﻌﯿﺪ رﻫﻨﻤﺎ

+ نقش هنر در آینده پژوهی الهام سهامی

+ الوین تافلر را بهتر بشناسیم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آیند هنگاری ملی جانشین برنامه های توسعه پنج ساله در علم، فناوری و نوآوری امیر ناظمی

+ پیشگفتار شوک آینده دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی کلید تحول درنقش های توسعه محور و راهبردی مدیریت منابع انسانی دکتر سید اکبر نیلی پور

+ نشست اندیشه 

+ آیا فناوری‌های همگرا آینده را تضمین می‌کنند؟ دکترمحسن رنانی

+ جامعه ای می‌تواند بحران‌هارا پشت سر بگذارد که دو وزیر آینده نگر «آموزش و پرورش» و «ارتباطات» آنرا اداره می‌کنند/ امروز «دانایی» است که قدرت می‌آفریند. جامعه شناسی هنر

+ گزارش برگزاری نشست «تاملی در ایده‌های آینده‌نگرانه تافلر» در گروه افواج 

+ دانایی به مثابه قدرت عاطفه شمس

+ فهم جامعه به کمک ژورنالیسم/ آثار تافلر نوعی جامعه‌شناسی مترویی‌ست 

+ خانیکی: نگاه تافلر نگرانی از آینده را کم کرد 

+ ‍ خلاصه سخنرانی جدید وحیدی مطلق درباره آینده قدرت ایران مدرس بین المللی فدراسیون جهانی آینده‌پژوهی  وحیدی مطلق

+ «آینده نگری» مهارتی سودمند برای مدیران 

+ پیش‌بینی‌های درست و نادرست آلوین تافلر کدام‌ بودند؟ BBC

+ الوین تافلر،آینده‌پژوه و نویسنده سرشناس آمریکایی در سن ۸۸ «‌۸۷»سالگی در گذشت. BBC

+ آینده جهان ، آینده زنان « مجله زنان امروز » مریم یوسفیان

+ آن سوی سرمایه داری و سوسیالیسم الوین تاقلر

+ سیر تحول مطالعات و تحقیقات ارتباطات و توسعه درایران دکتر کاظم معتمد نژاد



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995